Kulak çınlaması (Tinnitus)
Kulak çınlaması (tinnitus), Latince "çınlamak" anlamına gelen "tinnire" kelimesinden türetilmiş bir tıbbi terimdir. Bireyin, bir ya da her iki kulağında ya da kafasında, ara ara ya da sürekli duyduğu cırcır böceği sesi, kuş sesi, ıslık sesi, metale vurulurmuş gibi bir ses ya da zil sesi olarak tanımladığı, bazen dışarıdan da duyulabilen bir ses duymasıdır.
Kulak çınlaması her yaştan insanda görülebileceği gibi daha çok erişkinlerde kendini göstermektedir. Yüksek gürültüye maruz kalan çocuklarda da erken dönemde çınlama ortaya çıkabileceği için ailelerin bu konuda bilinçli olması gerekmektedir. Çocuklarını bu tür gürültülere maruz kalabilecekleri ortamlara sürekli olarak götürmemeli, götürdüklerinde ise hoparlörden mümkün olduğunca uzakta tutmaya gayret etmelidirler.
Tinnitus, tek başına bir hastalık ismi değil, işitme sistemindeki bir bozukluğun işaretidir. Kulak çınlamaları temelde iki ana başlık altında incelenmektedir.Bunlar:
Objektif çınlamalar: Başkaları tarafından da duyulabilen çınlamalardır.
Subjektif çınlamalar: Sadece hasta tarafından duyulan çınlamalardır.
Objektif çınlamalı hastalar, çınlama hastalarının çok küçük bir kısmını oluşturur ve bu grupta çınlama sebebi tespit edilebilir ve tedavisi mümkün olabilir. Subjektif çınlamalı hastalar ise çınlama hastaların çok büyük bir kısmını oluşturur. Bu tür çınlamanın tedavi edilmesi daha zordur.
Kulak çınlamasının sebepleri nelerdir?
Kulak çınlamasının birçok nedeni olabilir. Bu nedenlerden bir kısmı, kulak kiri gibi ciddi olmayan sebeplerden oluşabileceği gibi; enfeksiyon, kulak zarında delinme, orta kulakta sıvı birikmesi, orta kulaktaki kemiklerin eklem yerlerinin sertleşmesi, alerji, yüksek/düşük tansiyon, tümör, şeker hastalığı, baş ve boyun bölgesine gelen darbeler gibi daha önemli nedenler de olabilir. Çoğu kez kulak kirinin kulak yolunu tıkaması, geçici ve en basit kulak çınlaması sebebidir.
Kulak çınlaması bir kaza, patlama, başın hızla öne ve geriye doğru savrulduğu bir yaralanma, ailede bir ölüm gibi kötü bir olayla bağlantılıysa, etkisi daha ağır yaşanabilir.
Öfke, hastalık ya da yorgunluk gibi etmenler, tetikte kalma gereksinimi olduğunda, kulak çınlamasının daha çok fark edilmesine ve bundan duyulan rahatsızlığın artmasına yol açar. Ayrıca, bu gürültü akla geldikçe duyulan rahatsızlık, kuşkusuz daha fazla olacaktır.
Kulak Çınlamasına neden olan diğer sebepler şunlardır:
Gürültüye Bağlı Çınlama
Bazı İlaçların Kullanımına Bağlı Çınlama
Kulak Enfeksiyonları
Çene Eklem Problemleri
Presbiakuzi (yaşlanmaya bağlı işitme kaybı)
Kardiyovasküler Hastalıklar
Kafa ya da Boyun Travması
Meniere Hastalığı
Otoskleroz
Bazı Tümörler
Kulak çınlamasının tanısı nasıl konur?
Tinnitusa sebep olan hastalıklar tam olarak bilinmediği için, hasta genelde ilk olarak bir KBB uzmanına başvurur. Uzman tarafından orta kulak enfeksiyonu, çene problemi v.b. olup olmadığı muayenede değerlendirilir.
Kulak çınlamasının teşhisinde en önemli faktör çınlamanın öyküsüdür. Ayrıntılı bir klinik değerlendirme sonrasında çınlamanın nedeni anlaşılabilir. Kulak çınlamasını teşhis etmek için çeşitli testler de kullanılabilir.
Bu testler:
X-Ray
MR, Tomografi
Odyogram
Uyarılmış Cevap Odyometrisi
Tinnitus Perde Eşlemesi
Tinnitus Ses Şiddeti Eşleşmesi'dir.
Tinnitusdan korunma yöntemleri
Aşağıda yapmanız ve yapmamanız önerilen şeyler tinnitusunuzun azalmasına yardımcı olacaktır. Herşeyden önce işitme sisteminin vücudun en hassas ve kırılgan sistemi olduğu hatırlanmalıdır. Bu nedenle aşağıdakileri yapmanız önerilmektedir.
-
Yüksek sesli müziğe maruz kalmaktan korunun
-
Kan basıncını sürekli kontrol ettiriniz. Kontrol altında olması için doktorunuza başvurun.
-
Tuz alımını kısıtlayın (fazla tuz dolaşım sisteminizi bozacaktır.) Tuzlu yiyeceklerden uzak durun ve yemeğinize tuz eklemeyin.
-
Sinir sistemine uyarıcı etkisi olan kahve, kola ve sigaradan uzak durun.
-
Günlük egzersizler kan akımınızı düzenler.
-
Yeterince dinlenin ve çok yorulmaktan sakının.
-
Sesten endişelenmeyin. Kulak çınlamanız sizin sağır olmanıza ve aklınızı kaybetmenize neden olmaz. Bu sesleri rahatsız edici ama önemsiz bir gerçek olarak kabul edin ve olabildiğince yok saymayı öğrenin. Bu çeşit kontrol ya kişinin kendini tembihlemesiyle yada maskeleme yöntemiyle başarılabilir.
-
Sinirliliğinizi ve gerginliğinizi en aza indirin.
Kulak Çınlaması Hastalarının Dikkat Etmesi Gerekenler
-
Sigara Kullanmayınız
-
Alkol Almayınız
-
Tuzdan uzak durunuz
-
Kırmızı Et (Aşırı Yağlı ve Baharatlı) Yemeyiniz
-
Tuzlu Kuruyemiş Yemeyiniz
-
Çikolatadan uzak Durunuz
-
Şerbetli Tatlılar (Baklava, Şöbiyet, Kadayıf v.b) Yemeyiniz
-
Asitli İçecekler (Kola, Gazoz v.b) Tüketmeyiniz
-
Yüksek Sesli Müzik Dinlemeyiniz
-
Gürültülü bir ortamda bulunuyorsanız / çalışıyorsanız koruyucu tıkaç kullanınız
-
Stresten Uzak Durunuz
-
Sizi yormayacak şekilde düzenli spor yapınız. (Doğa Yürüyüşleri)
-
Günde en az yarım saat sakız çiğnemek
TİNNİTUSDA YENİ TEDAVİ YÖNTEMLERİ
Kulak çınlamasının henüz kesin bir tedavisi bulunamamıştır. Bütün dünyada, Vakıflar Dernekler, Üniversiteler, Hastaneler bu hastalıkla nasıl mücadele edeceklerini araştırmaktadırlar. Ancak, hiçbiri henüz kesin bir tedavi yöntemi ortaya koyamamıştır. Bazı metotlarla hastaya tinnitusla baş etmesi öğretilir, bazı insanlar da bu metot işe yarar.
Şuanda kulak çınlaması ile mücadele etmenin en gelişmiş tedavi yöntemi Softlazer uygulamalarıdır, kulak çınlaması hastalarında yapılan araştırmalarda % 75'e yakın başarı sağlanmıştır. Her 100 hastadan 75'i ya tamamen iyileşmiş ya da tinnitus' larından % 50' ye yakın oranda azalma olmuştur.